Βιβλία
“Εμένα με νοιάζει” το περιβάλλον!
Γράφει η Μένη Πούρνη
Δεν ήμουν παιδί που διάβαζε ιδιαίτερα. Μόνο ό,τι ήθελα και ό,τι μου άρεσε, αν και είχα μεγαλύτερο αδελφό που διάβαζε και μητέρα που διάβαζε κάποια από τα βιβλία του αδερφού μου. Ωστόσο αγαπούσα τα βιβλία με περιπέτειες κυρίως μέσα από τα βιβλία του αδερφού μου και τις κινηματογραφικές ταινίες.
Την δεκαετία του 1980 άρχισε να γίνεται γνωστό στην Ελλάδα το σύγχρονο πρόβλημα της μόλυνσης του περιβάλλοντος είτε ως κάτι πρωτόγνωρο που ευαισθητοποίησε τους ανθρώπους στο πολύ σοβαρό αυτό πρόβλημα για την επιβίωση του πλανήτη είτε ως μία ακόμη ευρωπαϊκή μόδα που ήρθε καθυστερημένα, όπως πάντα, στην Ελλάδα. Για μένα, ωστόσο, υπήρξε η αρχή μιας συνεπούς επαγρύπνησης.
Όταν ήμουν μαθήτρια της ΣΤ΄ Δημοτικού, κάλεσα στα γενέθλια μου τη δασκάλα μου. Η αλήθεια ήταν πως δεν περίμενα να έρθει και χάρηκα πολύ! Όταν, πάλι, άνοιξα το δώρο που είχε την καλοσύνη να μου φέρει, απογοητεύτηκα… Ήταν-τι άλλο;-ένα βιβλίο! Τι άλλο δώρο θα μπορούσε άλλωστε να φέρει μία δασκάλα;
Κάποια στιγμή αποφάσισα να το διαβάσω. Χμ, τελικά δεν είναι άσχημο… Καλούτσικο φαίνεται… Είναι πολύ καλό ή μήπως το καλύτερο που διάβασα ποτέ; Δεν μπορούσα να το ομολογήσω ούτε στον εαυτό μου!
Επιτέλους ένα βιβλίο με σύγχρονη και άμεση πλοκή, πολύ κοντά στην καθημερινότητά μας, με αφήγηση που δεν πλατειάζει και διάλογος φυσικούς που δεν κάνουν τα παιδιά να μοιάζουν με μικρά μεγέθους αντίγραφα των ενηλίκων. Ένας δάσκαλος με περιβαλλοντικές ανησυχίες-κάτι σπάνιο για την εποχή που γράφτηκε το βιβλίο-καταφθάνει σε ένα γραφικό παραθαλάσσιο παραδοσιακό ελληνικό χωριό. Μόλις αρχίζει να κατηφορίζει με το κάρο του αγωγιάτη κυρ-Αντρέα (του πανταχού παρών) προς το χωριό η γαληνεμένη ματιά του αγριεύει στη θέα του καινούργιου εργοστασίου. Ο δάσκαλος διαπιστώνει έγκαιρα τα πρώτα σημάδια υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος και προειδοποιεί τους κατοίκους, κάτι που τον φέρνει σε αντιπαράθεση μαζί τους καθώς αυτοί θεωρούν πως το εργοστάσιο βελτίωσε αισθητά το βιοτικό τους επίπεδο.
Ο δάσκαλος ενημερώνει και ευαισθητοποιεί και τους μαθητές του για το πρόβλημα χωρίς διακρίσεις, από το φτωχότερο χωριατόπουλο ως τον γιο του εργοστασιάρχη. Τους μιλά για τον κύκλο της ζωής και την αξία της αρμονικής συνύπαρξης ανθρώπου και φύσης. Ο φοβερός κόσμος του αύριο, όπως τον φαντάζεται ο μικρός Θανάσης, ο γιος του εργοστασιάρχη, κόβει την ανάσα με τα δεινά που προοιωνίζει. Οι κάτοικοι δεν αντιλαμβάνονται την απειλή παρά μόνο όταν τους χτυπά την πόρτα. Στο τέλος επιτυγχάνεται η επιτυχημένη συνύπαρξη τεχνολογικής προόδου και οικολογικής ισορροπίας.
Ένα βιβλίο με αμέτρητες αναγνώσεις και επίπεδα. Παρουσιάζεται η αμήχανη στάση των Ελλήνων απέναντι στην αλματώδη τεχνολογική ανάπτυξη, την ανάγκη τους για μια καλύτερη ζωή και το τίμημα που κλήθηκαν να πληρώσουν στον περιβαλλοντικό τομέα προκρίνοντας κάπως αβασάνιστα τη δεύτερη επιλογή. Δίνει πραγματική φωνή στα παιδιά που τότε έπρεπε να ακολουθούν πάντα την άποψη των μεγάλων. Ανατρέπει το στερεότυπο του κακού και πλούσιου εχθρού. Ακόμη, ίσως το σημαντικότερο όλων, αναδεικνύει την αξία και το ρόλο του σχολείου ως μέρος που διδάσκονται στα παιδιά αξίες και όχι μόνο στείρα γνώση.
Το «Εμένα με νοιάζει» της κ. Γαλάτειας Γρηγοριάδου-Σουρέλη που το 1977 είδε δεκαετίες μπροστά σε μία Ελλάδα έψαχνε ακόμη να βρει τον δρόμο της σε κάθε θέμα είναι ένα αγαπημένο βιβλίο στο οποίο επιστρέφω ξανά και ξανά και συνδυάζει την παράδοση με το μέλλον χωρίς να πρωταγωνιστούν αυτά στη θέση των παιδιών και τα ευαισθητοποιεί για τη μόλυνση του περιβάλλοντος, ένα από τα μείζονα προβλήματα των καιρών μας.
