Βιβλία
Ένα βιβλίο ανάμεσα στον μύθο και την ιστορία
Γράφει η Σωτηρία Παπαρσένη
Στο δρόμο των αρωμάτων
Διόπτρα, 2015
σελ. 527
Μια ιστορία-αντιπαραβολή με τα γνωστά σε όλους μας δημοτικά τραγούδια, «Του Νεκρού Αδερφού» και «Της Άρτας το γιοφύρι». Ένας πολιτισμικός θησαυρός, Ποίηση, Λογοτεχνία, Ιστορία και Λαογραφία σ’ ένα εξαίσιο πόνημα που ξεχώρισε στο χώρο της γραφής και της Τέχνης.
Ο Μάνθος Σκαργιώτης, γνώστης του αντικειμένου λόγω επαγγέλματος μα και δεξιοτέχνης του λόγου και της γραφής, δημιούργησε ένα «κόσμημα» για τη βιβλιοθήκη όλων μας.
Ο Κωνσταντίνος Ντούλας επιστρέφει στην πατρίδα του, κάπου κοντά στην Άρτα και βρίσκει την μάνα μόνη μιας κι οι τρεις του αδερφές παντρεύτηκαν στα ξένα κι ο πατέρας έχει πια πεθάνει. Όπως λέει η μάνα του, η ψυχή του πατέρα έφυγε με καημό μεγάλο, όταν έμαθε την τύχη των θυγατέρων του, που εντοιχίστηκαν σε τρία γεφύρια για να τα στεριώσουν. Τον ορκίζει λοιπόν να πάει ένα μακρινό ταξίδι, να βρει τα τρία αυτά γεφύρια, της Άρτας, του Δούναβη και του Ευφράτη και να φέρει «θυμητάρια», ασβέστη και χώμα, για να ησυχάσει η ψυχή του χαμένου πατέρα. Και το ταξίδι ξεκινά.
Μέσα απ’ την περιπλάνηση αυτή του Κωνσταντή έχουμε την ευκαιρία να ζήσουμε πρωτόγνωρες εμπειρίες. Το ταξίδι που έχει αφετηρία την Άρτα θα διαρκέσει ένα σχεδόν χρόνο. Όλη η ιστορία του Ελληνικού Έθνους κι όχι μόνο θα περάσει μπρος στα μάτια μας. Ο 17ος αιώνας θα αναγεννηθεί μέσα απ΄τη γραφή του Μάνθου Σκαργιώτη και η Οθωμανική Αυτοκρατορία θα περπατηθεί και θα ταξιδευτεί με κάθε δυνατό μέσο της εποχής. Άνθρωποι όλων των εθνοτήτων και θρησκειών θα παρελαύνουν και θα «κουμπώσουν» στην πλοκή δίνοντας μας την δική τους εκδοχή της ιστορίας μέσα απ΄ το δικό τους πολιτισμό και το δικό τους ηχόχρωμα. Θα ακολουθήσουμε το δρόμο του Κύρου, θα αναπολήσουμε τον Ηρόδοτο, θα θυμηθούμε τον Οδυσσέα που κι εκείνος στο μακρύ του ταξίδι πλανεύτηκε κι ερωτεύτηκε όμορφες γυναίκες μα ποτέ δεν ξέχασε τον τελικό του προορισμό και την Πηνελόπη του, όπως ακριβώς κι ο Κωνσταντής. Στο δρόμο του θα βρει κι εμπόδια μα και φίλους που θα τον φέρουν ένα βήμα πιο κοντά στην τήρηση του όρκου του. Την ίδια στιγμή που στην πατρίδα του, μάνα κι αρραβωνιαστικιά, θα παλεύουν με ψεύτες και απατεώνες που σπιλώνοντας το όνομά του προσπαθούν να καρπωθούν την περιουσία του.
Θα μπορούσα ώρες ατέλειωτες να γράφω γι αυτό το υπέροχο ανάγνωσμα που αποτελεί αντικείμενο απίστευτης μελέτης, πλούσιων γνώσεων ιστορικών και γεωγραφικών και μιας πένας εικονοποιητικής και ιδιαιτέρως χαρισματικής. Ο μύθος και η αλήθεια εμπλέκονται. Ο αναγνώστης ικανοποιεί και τις πέντε του αισθήσεις μέσα απ΄ το δρόμο των αρωμάτων. Γεμίζει γνώσεις, εικόνες, αρώματα, ήχους και γεύσεις. Ακολουθεί, συμβουλεύει, αφουγκράζεται τον Κωνσταντή και τον πόνο που κουβαλά, συμπονά και κατανοεί την μάνα, μαθαίνει απ΄ τον πλούτο χαρακτήρων, εθνοτήτων και των χαρακτηριστικών τους. Είναι αλήθεια πως μελετώντας το παρελθόν κατανοούμε καλύτερα το μέλλον. Ένα βιβλίο που δεν πρέπει να λείπει από καμία βιβλιοθήκη.
