Αργυρώ Μουντάκη

Γιατί αγάπησα τον Χάρι Πότερ

By  | 


Γράφει η Αργυρώ Μουντάκη

 

Γιατί αγάπησα τον Χάρι Πότερ ή αλλιώς… Στα λογοτεχνικά άδυτα του Χάρι Πότερ

 

Βιβλίο 1: Ο Χάρι Πότερ και η φιλοσοφική λίθος

 

Χάρι Πότερ, καλέ μου Χάρι Πότερ! Ντρέπομαι που το λέω, μα το παραδέχομαι ειλικρινά, δεν τον είχα διαβάσει μέχρι χθες, αλλά ούτε και είχα δει καμία από τις ταινίες του παγκοσμίως πολυαγαπημένου ήρωα. Γιατί; Λίγο η ενασχόληση με τη “βαριά” λογοτεχνία, λίγο ο εξορκισμός του εμπορικού βιβλίου από πολλούς, λίγο ότι είχα πια μεγαλώσει όταν ο Χάρι Πότερ έκανε θραύση στο νεανικό κοινό, εγώ τότε είχα πια περάσει τα 20 και που να ασχοληθώ με … τον “φτωχό” Χάρι Πότερ, ήμουν βυθισμένη στους Νίτσε, Σοπεναουερ κλπ…

Και να που ήρθε η ώρα! Όταν είδα τον οχτάχρονο γιο μου να διαβάζει μανιωδώς το “Ο Χάρι Πότερ και η φιλοσοφική λίθος” σκέφτηκα ότι ήρθε η ώρα. Να πω την αλήθεια φοβήθηκα και λίγο με όλα όσα είχα ακούσει για το τι λαμβάνει το παιδί από αυτό το βιβλίο… Η ασθένεια με βοήθησε, είχα αρρωστήσει εκείνες τις μέρες από διπλή αρρώστια, γρίπη και βρογχίτιδα, κι έτσι κλινήρης όπως ήμουν ξεκίνησα να διαβάζω το “Χάρι Πότερ και η φιλοσοφική λίθος”. Φυσικά πριν κλείσει το 24ωρο το είχα τελειώσει και όχι μόνο αυτό αλλά η κα Ρόουλιγκ είχε καταφέρει να κερδίσει άλλη μία αναγνώστριά της.

Η Ρόουλιγκ κατέχει όλα τα μέσα και όλα τα χαρίσματα μιας καλής μυθιστοριογράφου και δη για παιδιά. Μην ξεχνάμε: Όταν γράφουμε για παιδιά δεν μπορούμε να γράφουμε ελεύθερα ό,τι και όσα μας έρχονται στο μυαλό δίχως να τα διυλίζουμε. Πλάθουμε ανθρώπους όταν γράφουμε για παιδιά. Και αυτό το θυμάται η Ρόουλιγκ σε κάθε αράδα της.

Στα χνάρια του Κάρολου Ντίκενς η Ρόουλιγκ μας δίνει έναν μικρό, αδύναμο, φτωχό και σχεδόν κακοποιημένο ήρωα, σίγουρα αδικημένο από το περιβάλλον, το οποίο τον ανατρέφει. Και η αντίθεση επιτείνεται με το περιβάλλον αυτό να είναι ικανό να του παρέχει τα πάντα, και όχι απλώς τα στοιχειώδη όπως τελικά συμβαίνει με τον “φτωχό” Χάρι Πότερ. Ο Χάρι είναι ορφανός, έχει χάσει σε βρεφική ηλικία και τους 2 γονείς του όταν ο πιο κακός μάγος του κόσμου κατάφερε να τους σκοτώσει, δίχως όμως να καταφέρει να πειράξει το παιδί, εν αντιθέσει η επαφή του με το βρέφος αποδυνάμωσε τον ίδιο, ο οποίος θεωρείται εξαφανισμένος -αλλά όχι χαμένος- εδώ και χρόνια.  Ο Χάρι μεγαλώνει λοιπόν με την οικογένεια της σκληρόκαρδης θείας του, ενώ ταλαιπωρείται από τον υποσιτισμό, τα ασύμβατα ρούχα πάνω του και την κακομεταχείριση από τον κακότροπο ευτραφή ξάδερφό του. Και όταν έρχεται η ώρα να φοιτήσει στο Γυμνάσιο, επιτέλους γίνεται το θαύμα! Δίχως ο Χάρι να γνωρίζει ότι και οι 2 γονείς του ήταν εξαιρετικοί μάγοι, μαθαίνει ξαφνικά για τις μαγικές του ιδιότητες και λαμβάνει πρόσκληση να φοιτήσει στο σπουδαιότατο Σχολείο Μαγείας, το Χόγκουαρτς. Πολλά ευτράπελα, αγωνιώδη και ενδιαφέροντα συμβαίνουν από εδώ και πέρα, αλλά μην ξεχνάμε… ήδη η Ροουλιγκ έχει καταφέρει να μας κάνει να συμπαθήσουμε, ίσως να ταυτιστούμε, και εν τέλει να αγαπήσουμε τον καλό και συνεσταλμένο Χάρι Πότερ.

Μοτίβο και των λαϊκών παραμυθιών αυτό ακριβώς, ο μικροκαμωμένος, φτωχός, ορφανός και φυσικά καλός και έξυπνος ήρωας. Βοηθούς στην περιπέτειά του θα βρει πολλούς, μεταξύ άλλων την Ερμιόνη και τον Ρον, τον Διευθυντή του σχολείου, όμως θα βρει και εχθρούς, που του βάζουν εμπόδια. Ακριβώς όπως και στα λαϊκά παραμύθια. Ο μικρός μας ήρωας είναι ευγνώμων σε αυτούς που του συμπαραστέκονται, επιζητά τη δικαιοσύνη και την απόδοση αυτής, είναι καλόκαρδος, μαχητικός, και το πιο σημαντικό δεν παύει να παλεύει για το καλό. Κι αν ο Κάρολος Ντίκενς είχε πει ότι “με τις περιπέτειες και τη δυστυχισμένη ζωή του μικρού Όλιβερ, θέλησα ν’ αποδείξω ότι το πνεύμα του καλού καταφέρνει πάντα να υπερνικά κάθε αντίξοη περίσταση και τελικά να θριαμβεύει”, η Ρόουλιγκ τι διαφορετικό θα μπορούσε να πει άραγε; Και το λέω για καλό αυτό φυσικά.

Ο ήρωας της μάλιστα αποφασίζει να παραβεί τους κανόνες, εκεί που ο ίδιος πιστεύει ότι πρέπει να το κάνει, δείχνει κριτική σκέψη, θάρρος, ειλικρίνεια στον εαυτό του και στους άλλους και φυσικά τον απαραίτητο δυναμισμό. Επίσης όταν τείνει να γίνει θύμα bullying, καταφέρνει με την εξυπνάδα του και τη δύναμη της σκέψης και της ψυχής του να το ξεπεράσει και να τιμωρηθούν οι θήτες με έναν τρόπο θείας δίκης, έναν τρόπο που σίγουρα είναι πιο οδυνηρός από οποιαδήποτε άλλη τιμωρία.

Αίσθημα δικαίου αλλά και απόδοση δικαίου λοιπόν. Όμως για μένα το πιο σημαντικό είναι η συμβολή των ενηλίκων: Ο Χάρι Πότερ δεν είναι ένας υπερήρωας. Κατ’ εμέ δεν είναι. Και αυτό είναι το πιο ευφυές, παιδαγωγικό και ρεαλιστικό σ’ αυτή την ιστορία. Στο θριαμβευτικό τέλος ο Χάρι Πότερ νικάει τον κακό μόνο επειδή τον βοήθησε ο επίσης καλόκαρδος και σοφός Διευθυντής του Σχολείου, ο Ντάμπλντορ. Αυτό κι αν είναι ευφυές και παιδαγωγικό τέλος για τα παιδιά μας! Ο ενήλικας σύμμαχος και αρωγός του παιδιού. Τα παιδιά χρειάζονται τους ενήλικες για να νιώθουν ασφάλεια, ψυχική ηρεμία και πίστη στον εαυτό τους και στους άλλους. Αλλά και για να γνωρίζουν τα όριά τους. Γιατί δεν μπορούν μόνα τους να κάνουν τα πάντα, δεν επιτρέπεται να πιστέψουν ότι μπορούν να γίνουν υπερήρωες. Γιατί τότε οι κίνδυνοι καραδοκούν.

Με λίγα λόγια ένα λογοτεχνικό αριστούργημα για παιδιά, που προάγει το ήθος, τις σωστές αξίες και διέπεται από τις αρχές του καλού παραμυθιού.

 

ΥΓ. Κι αν ακούσετε ότι αυτό το βιβλίο προωθεί τη μαγεία και άλλα … συναφή… ένα έχω να σας πω, στο λαϊκό παραμύθι θα βρείτε χίλια μύρια μαγικά, από μαγικά δαχτυλίδια μέχρι μαγικά παπούτσια, νεράιδες και μάγισσες, αλλά πάντα το καλό διαχωρίζεται από το κακό. Αυτό ακριβώς κάνει και η Ρόουλιγκ! Καλή ανάγνωση λοιπόν!!!

(Και μην σκεφτείτε ότι αν δείτε την ταινία θα γευτείτε έστω και ένα χιλιοστό της λογοτεχνικής απόλαυσης του βιβλίου… Καμία σχέση!)

 

Σχολιάστε εδώ!