Οικογένεια
Η σούβλα είναι για το… αρνάκι!
Γράφει ο Κώστας Στοφόρος*
Καθώς πλησιάζει το Πάσχα, θυμήθηκα κάποια περιστατικά από περασμένες χρονιές, που ίσως σας φανούν χρήσιμα…
Το Πάσχα οι περισσότεροι συνηθίζουμε να πηγαίνουμε στα χωριά μας. Διασκεδάζουμε, ανακαλύπτουμε πολλά καινούργια πράγματα, ζούμε τα όμορφα πασχαλινά έθιμα… Παράλληλα όμως, πρέπει να διαχειριστούμε διάφορες «κρίσεις» μεταξύ των μεγάλων, αλλά και τις μονομαχίες ανάμεσα στα παιδιά καθώς η παρέα και η οικογένεια διευρύνονται με φίλους και συγγενείς, ώστε να περάσουμε όλοι καλά – χωρίς παρενέργειες.
Μη σουβλίζεις το αδερφάκι σου –μόνο το αρνί!
Η μέρα ξεκινάει με τις καλύτερες προϋποθέσεις, παρά το ελαφρύ hangover από τη βραδιά της Ανάστασης. Λίγη παραπάνω μαγειρίτσα, μια βόλτα στο τοπικό μπαρ (ευτυχώς δεν έχει «μπόμπες») και το ξύπνημα δεν είναι και πολύ εύκολο. Ευτυχώς στον καταμερισμό εργασίας, άλλος από την παρέα ανέλαβε το πρωινό σούβλισμα/ ψήσιμο.
Στο χωριό μας γίνονται μεγάλοι «λάκκοι» και ψήνουμε κατά γειτονιές. Υπάρχουν χρονιές που μπορεί να δει κανείς πάνω από δέκα αρνιά στη σειρά! Ομολογώ πως όταν πρώτη φορά θα έβλεπε ο Μεγάλος μου γιος τα αγαπημένα του αρνάκια στη… σούβλα, ένιωθα μια ανησυχία. Πως θα τους εξηγούσα ότι πρόκειται για τα ίδια ζωάκια που του άρεσε να χαϊδεύει; Δεν χρειάστηκε να εξηγήσω τίποτα. Η μεθυστική τσίκνα και το ρουμελιώτικο DNA, έδιωξαν μακριά οποιεσδήποτε ζωοφιλικές ανησυχίες και μαζί ασχοληθήκαμε με τα αγαπημένο μου πασχαλινό χόμπι. Τσιμπολόγημα ροδοκόκκινης και τραγανής πέτσας κατευθείαν από τη φωτιά… Η μύηση στα «βάρβαρα» έθιμα συνεχίστηκε με επιτυχία και με τα άλλα δυο μου παιδιά. Θέλω να πω μην τρομάζετε με αυτά, άλλα πρέπει να σας ανησυχούν!
…και για να γυρίσω στη συγκεκριμένη μέρα, σηκώνομαι με τα πολλά κι αρχίζω να πίνω τον καφέ μου. Από την πρώτη γουλιά παιδιά και ανίψια αρχίζουν να με τριγυρίζουν:
-Κύριε Κωστή (έτσι επέμενε να με λέει η μικρή ανιψιά μου εκείνο το Πάσχα και να μου μιλά στον πληθυντικό), πότε θα έρθει ο Πασχαλινός Λαγός;
-Σε λίγο θα πάω να δω. Εσείς μη βγείτε από το σπίτι ακόμη γιατί μπορεί να τον τρομάξετε.
Αποβραδίς τα σημειώματα έχουν μπει σε στρατηγικά σημεία του κήπου και μικροδωράκια περιμένουν τα παιδιά πίσω από το πηγάδι, μέσα στο φούρνο, στο παράθυρο, μέσα στο παλιό κουρείο… Οι οδηγίες του λαγού είναι γραμμένες με απλά λόγια αλλά και με σκίτσα, έτσι που όλοι να μπορούν να λύσουν τα αινίγματα και να βρουν τα δώρα.
Εννοείται πως ο καφές δεν τέλειωσε ποτέ:
-Έλα μπαμπά, πάμε να δούμε
-Κύριε Κωστή, βαρέθηκα
-Θείε έλα
-Μπαμπά, θέλω να πάμε να δούμε και τα αρνιά (οι πέτσες που σας έλεγα)
-Με πήρε τηλέφωνο ο…
Σηκώνομαι λοιπόν και δίνω οδηγίες στους μεγαλύτερους, να μη βιάζονται και ό,τι βρίσκουν να το μοιράζονται δίκαια.
Διότι ξέρετε πως τα γέλια και η διασκέδαση μπορούν να μετατραπούν ευκολότατα σε γενική… σύρραξη. Έχουν όμως γνώση οι φύλακες! Γι’ αυτό και τα δώρα φροντίζουμε να είναι -ει δυνατόν- ολόιδια ή τουλάχιστον ίσης αξίας και μεγέθους. Έχει συμβεί, να αρχίσει ένα απίστευτο μαλλιοτράβηγμα γιατί ο καθένας διεκδικούσε το δώρο που προοριζόταν για τον άλλο. Ευτυχώς που δεν ήταν πουθενά γύρω ο Πασχαλινός Λαγός γιατί κάποιοι- κάποιοι θα τον είχαν κάνει στιφάδο που έδωσε τα «καλά» αυτοκόλλητα στην αδερφή τους…
Με την άγρυπνη εποπτεία μας, αλλά και τα ωραία δωράκια που είχε φροντίσει η μαμά να… ενημερώσει τον Πασχαλινό Λαγό ότι προτιμούν τα παιδιά, όλα κύλησαν με γέλια και χαρά… Μέχρι που η κόρη μου ξέχασε προς στιγμήν τις πέτσες και το κοκορέτσι!
Νηστεύεις; Όχι, ευχαριστώ!
… Έτσι τα καταφέραμε μια χαρά με τον Πασχαλινό Λαγό, όμως όταν μαζευόμαστε πολλοί, ποτέ δεν ξέρεις από πού θα σου… έρθει. Αν π.χ. εσύ έχεις συμφωνήσει με το παιδί για κάποιο είδος νηστείας, αν έχεις ανατρέξει σε ειδικούς και έρευνες που διαβεβαιώνουν ότι η νηστεία είναι ευεργετική και για τα παιδιά, αλλά φιλοξενείς μια οικογένεια με παιδάκια που φροντίζουν να τρώνε μέσα στη Μεγάλη Βδομάδα παγωτά και άλλα «απαγορευμένα» εδέσματα, πώς να αποφύγεις τις συγκρούσεις; Πώς να χειριστείς ως νέος Κόφι Ανάν την κρίση. Πώς να μην προσβάλλεις τους καλεσμένους σου;
Βλέπετε δεν καλείς κάποιον υπό όρους, ούτε του δίνεις να υπογράψει κανένα Πασχαλινό… Μνημόνιο Νηστείας. Μάλλον χρειαζόμαστε κάποιον ειδικό να τον έχουμε σε άμεση χρήση…
Τι να πουν τα παιδιά και τα ξαδέρφια που τρώνε υπομονετικά τις φακές τους ή βουτάνε το ψωμί τους στη σαλάτα, όταν βλέπουν τα παιδιά των φίλων να καταβροχθίζουν σάντουιτς με σαλάμι στο τραπέζι;
Και το ανάποδο βεβαίως! Μου έχει τύχει στο παρελθόν να γίνω μάρτυρας μεγάλης σύγκρουσης μεταξύ ακραία νηστευόντων και φιλελεύθερων. Μπορεί εσείς να μην πιστεύετε στη νηστεία ή να αφήνετε τα παιδιά σας να αποφασίζουν ελεύθερα ποιους κανόνες θα τηρήσουν και να βρεθείτε σε ένα παραδοσιακό περιβάλλον. Η αρχή του αλληλοσεβασμού, δεν είναι πάντα εύκολα εφαρμόσιμη.
Εδώ, μια πολύ χρήσιμη συμβουλή που μου έχουν δώσει, είναι να προσπαθείς αν μπεις στη θέση του άλλου. Να παίξεις ένα “παιχνίδι ρόλων” με τον εαυτό σου – ή οικογενειακώς. Εξετάζοντας το θέμα που συγκρούεσαι μέσα από την οπτική του “άλλου”, μπορεί να διαπιστώσεις πως όσο βάσιμες είναι οι δικές σου απόψεις για τη νηστεία και τη θρησκεία, είναι καλό να μην προκαλεί ο ένας τον άλλο. Επίσης, αν το θέμα μας είναι το φαγητό θα πρέπει να συζητήσουμε και να λύσουμε τις διαφορές μας σε “ανύποπτο χρόνο” και μακριά από τα παιδιά!
Μπορούμε να συμφωνήσουμε ότι στο κοινό τραπέζι θα υπάρχουν τα κοινώς αποδεκτά φαγητά, αλλά εκτός τραπεζιού ο καθένας έχει την ελευθερία του αρκεί αν μη την κάνει πράξη… προκλητικά! Είναι ευκαιρία να διδάξουμε και κάτι πολύ σημαντικό στα παιδιά μας. Την ανοχή και το σεβασμό στις απόψεις και τις πεποιθήσεις των άλλων. Έτσι αντί για αιτία σύγκρουσης η νηστεία ή η μετάληψη, μπορούν να δώσουν την αφορμή για ένα σημαντικό και χρήσιμο μάθημα ζωής.
Π.χ., μπορούμε να πούμε στο παιδί μας, “εσύ μπορεί να φας το παγωτό σου, αλλά δεν χρειάζεται ούτε να το φας μπροστά στο Γιαννάκη, ούτε να καμαρώνεις. Για τους φίλους μας είναι σημαντική η νηστεία και ίσως θα άξιζε κι εσύ να το δοκιμάσεις -κάνει καλό και στον οργανισμό. Βλέπεις ότι κι εγώ που δεν είμαι της εκκλησίας, αυτές τις μέρες σέβομαι τους άλλους και τα έθιμα και αποφεύγω κρέατα και τέτοια…”
Η σούβλα είναι για το… αρνάκι!
Άντε και τα περάσαμε όλα αυτά αλώβητοι, μέχρι την όμορφη μέρα της Λαμπρής. Φτάνουμε λοιπόν τελικά στο λάκκο όπου στριφογυρίζουν τα αρνάκια. Ο μεγάλος μου γιος μου λέει το ανέκδοτο:
-Γιατί το αρνί δεν θέλει να ξενυχτήσει το βράδυ της Ανάστασης;
-Γιατί το πρωί έχει… γύρισμα!
Στο μεταξύ σύννεφα συγκεντρώνονται πάνω από το λάκκο. Και δεν είναι μόνο η τσίκνα. Τα τύμπανα του πολέμου ηχούν στα αυτιά μου.
-Εγώ θα γυρίσω το αρνί
-Όχι, εγώ!
-Να φύγετε όλοι, εμένα ο μπαμπάς μου, μου είπε πως εγώ θα το γυρίσω!
-Όλο αυτά κάνεις, εγώ είμαι μεγαλύτερη!
-Κι εγώ είμαι πιο μεγάλος απ’ όλους … Εσύ είσαι χαζή!
-Κι εσύ είσαι βλαμμένο και θα πω στη μαμά ότι με είπες χαζή.
-Είσαι και κοντή και χοντρή –εγώ πάντα λέω την αλήθεια.
Γοερά κλάματα αρχίζουν, σκεπάζοντας τα κλαρίνα που έχει βάλει ο γείτονας. Το ένα παιδί σπρώχνει το άλλο:
-Θα σου κάνω ότι έκαναν οι Τούρκοι στο Διάκο
-Μπαμπά, ο Κ. λέει ότι θα με σουβλίσει!
Στο τέλος ένα από τα μικρά πέφτει πάνω στη γειτόνισσα που έφερνε περήφανη τη μοσχοβολιστή της μακαρονόπιτα…
Η σύρραξη γενικεύεται!
Το να επέμβουμε κατόπιν εορτής, όχι μόνο δεν έχει νόημα, αλλά μπορεί να δημιουργήσει επικίνδυνες παρενέργειες. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να αποσύρουμε τις εχθρικές δυνάμεις, όσο πιο ήρεμα αντέχουμε. Δεν αρχίζουμε να υπερασπιζόμαστε το παιδί μας, ούτε γινόμαστε κι εμείς μέρος του καυγά. Γιατί τα παιδιά σε λίγη ώρα θα παίζουν αδελφωμένα, έχοντας ξεχάσει τα πάντα, ενώ αν ανακατευτούν οι μεγάλοι τα πράγματα παίρνουν άσχημη τροπή.
Αν θέλετε λοιπόν να προλάβετε, επειδή είναι δεδομένο πως όλα τα παιδιά θα θέλουν να κάνουν κάποια πράγματα, πιθανότατα την ίδια ώρα, να ορίσετε από πριν ποιος θα κάνει τι, να μοιράσετε «αρμοδιότητες» και γενικώς να βρείτε δραστηριότητες που προωθούν την ομαδικότητα και απασχολούν τα παιδιά…
Γενικώς η οργάνωση θα σας βοηθήσει ώστε αυτό το Πάσχα να σουβλίσετε μόνο το αρνί!
ΥΓ. Δεν ασχολήθηκα με λοιπές συρράξεις, όπως πόσα σοκολατένια αυγά επιτρέπεται να φάει ένα παιδί, πόσα κόκκινα αυγά να τσουγκρίσει, σε ποια κατεύθυνση να στέλνει τα βαρελότα, ποια πρέπει να είναι η συμπεριφορά στο τραπέζι κ.α. Θα χρειαζόταν μάλλον ολόκληρο βιβλίο… Γι’ αυτό σας λέω μόνο τα τρία μαγικά ξόρκια: Καλή διάθεση, οργάνωση και υπομονή…
*Ο Κώστας Στοφόρος είναι συγγραφέας της σειράς «Το Ημερολόγιο ενός πατέρα» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κριτική και πρόσφατα κυκλοφόρησε και το βιβλίο του για παιδιά Η Κούπα του Πτολεμαίου.
