Καθημερινότητα
Προσπαθούμε να καταλάβουμε τα παιδιά μας;
Γράφει ο Δημήτρης Σακατζής*
Η καθημερινή επικοινωνία με τα παιδιά μας είναι ένα στοίχημα που πρέπει να κερδίσουμε, καθώς αποτελεί τη βάση για την οικοδόμηση μιας σχέσης κατανόησης. Από το 2003 συμμετέχω σε προγράμματα Αγωγής Υγείας ως εκπαιδευτικός της Δευτεροβάθμιας Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης. Στις συζητήσεις που αφορούν στις σχέσεις με τους γονείς οι δεκαπεντάχρονοι μαθητές με συνέπεια και διαχρονικά επαναλαμβάνουν δύο φράσεις: «δεν με καταλαβαίνουν» και «όταν αυξάνουν την ένταση της φωνής τους απλά δεν ακούω».
Ας εξαιρέσουμε την αμφισημία των συμπεριφορών τους εξαιτίας της εφηβείας και ας εστιάσουμε στη δική μας αντιμετώπιση. Πολλές φορές θεωρούμε ότι αυτά που απασχολούν τα παιδιά μας είναι ασήμαντα, γιατί όταν μεγαλώσουν θα αντιμετωπίσουν τα σοβαρά προβλήματα της ζωής, όπως δουλειά, αφεντικό, οικονομική δυσχέρεια να ανταπεξέλθεις στις υποχρεώσεις κτλ. Έτσι, προβλήματα όπως μάλωσα με το φίλο μου, τα μαλλιά μου είναι χάλια, θέλω το παιχνίδι αυτό, θέλω το φόρεμα αυτό, γιατί δεν πάμε βόλτα, το άγχος για το σχολείο κ.α. φαίνονται πολύ απλά για να τα πάρουμε στα σοβαρά.
Είναι όμως απλά και ασήμαντα για τα ίδια τα παιδιά;
Ένας τρόπος για να κατανοήσουμε τον κόσμο τους, είναι να σχεδιάσουμε έναν κύκλο μέσα στον οποίο θα γράψουμε, τα άτομα που είναι σημαντικά για εμάς, αυτά που μας επηρεάζουν, τι μας αγχώνει, σε ποια προβλήματα πρέπει να δώσουμε λύση κάθε μέρα. Τον ίδιο κύκλο θα ζητήσουμε να κάνει και το παιδί μας.
Ανάλογα με την ηλικία μπορεί να χρειαστεί να το βοηθήσουμε στην συμπλήρωση του δικού του κύκλου. Σε περίπτωση που νιώθουμε αμήχανα, μία τέτοια κίνηση αποτελεί για μας κάτι που ξεφεύγει από την ήδη δομημένη σχέση που έχουμε με τα παιδιά μας ή περιμένουμε μία αντίδραση του τύπου: «ώχου ρε μάνα/πατέρα τι διάβασες πάλι και μας ζαλίζεις», τότε μπορούμε, εναλλακτικά, να κάνουμε τον κύκλο της δικής μας παιδικής ηλικίας. Και στις δύο περιπτώσεις, θα παρατηρήσουμε ότι οι δύο κύκλοι είναι τελείως διαφορετικοί, όπως τελείως διαφορετικοί είναι και οι κόσμοι μας και ας μεγαλώνουμε στο ίδιο σπίτι. Στην περίπτωση που συμπληρώσουμε εμείς τον κύκλο της παιδικής μας ηλικίας, τότε θα θυμηθούμε ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζαμε ως παιδιά ήταν πολύ σημαντικά ακόμη και για την ίδια την ύπαρξη μας. Ακριβώς το ίδιο νιώθουν και τα παιδιά μας.
Το πρώτο βήμα για μια σωστή επικοινωνία είναι η ενσυναίσθηση/ κατανόηση. Τα επόμενα βήματα είναι λεπτά και θυμίζουν τον ακροβάτη που ισορροπεί σε τεντωμένο σχοινί χωρίς δίκτυ ασφαλείας. Γιατί οι προκλήσεις της διαπαιδαγώγησης είναι διαδραστικές, πολύπλοκες και καθημερινές και όταν συμμετέχουμε σε αυτές ενεργά με ανοιχτές της κεραίες μας, οδηγούμαστε να εξερευνούμε τον εαυτό μας.
Οδηγούμαστε να μαθαίνουμε από τα παιδιά μας…
* Ο Δημήτρης Σακατζής είναι εκπαιδευτικός
Τηλ 6974325155
sakatzis@sch.gr
