Κοινωνικές δεξιότητες: Βοηθώντας το παιδί να συνεργάζεται

Γράφει ο Σπύρος Μάλλιος*

Στις μέρες μας ακούμε συχνά ότι αυτό που βοηθάει τους ανθρώπους στον επαγγελματικό βίο, δεν είναι τόσο οι επίσημοι τίτλοι σπουδών, όσο οι κοινωνικέ δεξιότητες, δηλαδή η ικανότητα ενός ανθρώπου να εκφράζει τις ιδέες του και να συνεργάζεται. Παλαιότερα πίστευαν ότι οι άνθρωποι που τα καταφέρνουν καλλίτερα στον προφορικό λόγο και στις διαπροσωπικές σχέσεις, είχαν κάποιο «χάρισμα». Ωστόσο, με την κατάλληλη καθοδήγηση και εκπαίδευση, όλοι οι άνθρωποι μπορούν να βελτιώσουν τις κοινωνικές δεξιότητες τους.

Η αλήθεια είναι ότι τα επίσημα προγράμματα σπουδών στα σχολεία δεν βοηθούν την απόκτηση κοινωνικών δεξιοτήτων. Η εκπαίδευση βασίζεται κυρίως στον γραπτό λόγο, δηλαδή σε μια επίσημη και «προσεγμένη» μορφή λόγου. Απεναντίας, ο προφορικός λόγος, τον οποίο χρησιμοποιούμε καθημερινά και καθορίζει τις σχέσεις μας με τους άλλους ανθρώπους, δεν καλλιεργείται συστηματικώς.

Το αποτέλεσμα είναι ότι, με το πέρας των χρόνων, έχουμε πολλούς ανθρώπους με γνώσεις και πτυχία, αλλά χωρίς την ικανότητα να μπορούν να παρουσιάσουν τις δεξιότητες τους σύντομα και με σαφήνεια (π.χ. σε μια συνέντευξη εργασίας). Επίσης, δυσκολεύονται να εκφράσουν αυτό ακριβώς που σκέπτονται και να συνεργαστούν με άλλους ανθρώπους. Επί πλέον, οι άνθρωποι αυτοί είναι συνήθως πιο εσωστρεφείς και αποφεύγουν τις κοινωνικές συναναστροφές, λόγω της πεποιθήσεως τους ότι «δεν τα καταφέρνουν καλά».

Πώς θα μπορούσαμε, λοιπόν, να βοηθήσουμε τα παιδιά από νεαρή ηλικία να καλλιεργήσουν τον προφορικό λόγο και την ικανότητα συνεργασίας; Πώς μπορούμε να τα βοηθήσουμε να αναπτύξουν τις ικανότητες που ήδη έχουν και να αποκτήσουν νέες; Από την εμπειρία μου ως Εκπαιδευτής Δημόσιας Ομιλίας & Ρητορικής, έχω δει πολλά παιδιά να αποκτούν αυτοπεποίθηση και να εκφωνούν ομιλίες που θα ζήλευε και ένας ενήλικος. Αυτό που χρειάζονται τα παιδιά, είναι κατάλληλη καθοδήγηση και ενθάρρυνση. Για τον σκοπό αυτό υπάρχουν ειδικά σχεδιασμένες ασκήσεις-παιχνίδια, όπου τα παιδιά μαθαίνουν είτε να εκφράζουν τις σκέψεις τους πιο οργανωμένα και καθαρά, είτε να συνεργάζονται με άλλους μαθητές για να εκφωνήσουν μια ιστορία «συνεργατικά» (δηλαδή ο ένας συμπληρώνει τον άλλον).

Είναι πολύ σημαντικό να προσφέρουμε στα παιδιά τις δεξιότητες που θα τα βοηθήσουν να έχουν μια καλή επαγγελματική και κοινωνική ζωή, ώστε να αξιοποιήσουν τις δυνατότητες τους. Το θετικό είναι ότι τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερα σχολεία εισάγουν μαθήματα Δημόσιας Ομιλίας, ώστε να παρέχουν μια ολοκληρωμένη εκπαίδευση στους μαθητές. Ας ελπίσουμε ότι το σχολείο του 21^ου αιώνα θα παρέχει σε όλους τους μαθητές εξάσκηση στις δεξιότητες εκείνες που θα τα βοηθήσουν να επιτύχουν τους στόχους τους.

* Ο Σπύρος Μάλλιος είναι Εκπαιδευτής Δημόσιας Ομιλίας & Ρητορικής

Σχολιάστε εδώ!