Πέγκυ Φούρκα
Κατερίνα Μουρίκη: “Ξεχάσαμε όλα τα άλλα προβλήματα και τις γκρίνιες που λέκιαζαν τη ζωή μας και γίναμε μία γροθιά ενάντια στον κοινό εχθρό”
Συνέντευξη στην Πέγκυ Φούρκα
Η αγαπημένη συγγραφέας παιδικής λογοτεχνίας Κατερίνα Μουρίκη, σχολιάζει την επικαιρότητα, μένει σπίτι και παραμένει δραστήρια και δημιουργική!
Αγαπητή κα Μουρίκη μένετε σπίτι υποθέτω όπως απαιτείται. Για ποιους λόγους βγαίνετε συνήθως έξω αυτή την περίοδο;
Πρέπει να σας πω εξαρχής ότι από τη φύση μου είμαι σπιτόγατα. Έτσι ΜΕΝΩ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ και βγαίνω μόνο όταν είναι μεγάλη ανάγκη. Για την ακρίβεια, από την εξαγγελία των μέτρων μέχρι σήμερα δεν έχω βγει παρά μόνο για να περιποιηθώ τον κήπο και το περιβολάκι μου και να ταΐσω καμιά τριανταριά αδέσποτα που καταφθάνουν κάθε πρωί έξω από την πόρτα μου για το καθιερωμένο τους συσσίτιο. Ευτυχώς ο σύζυγός μου έχει αναλάβει τις αγορές των απαραίτητων αγαθών τις οποίες πραγματοποιούμε μία φορά την εβδομάδα ή κάθε 10 μέρες. Εννοείται ότι με την επιστροφή του στο σπίτι τον «αποστειρώνω» δεόντως!
Ήταν εύκολο για εσάς και την οικογένειά σας να προσαρμοστείτε στις νέες συνθήκες; Με τί απασχολείστε στο σπίτι;
Ως «σπιτόγατα» δεν δυσκολεύτηκα καθόλου, αφού οι συνήθειές μου υπέστησαν αμυδρές αλλαγές, όπως το σχολαστικό πλύσιμο χεριών, ρούχων αλλά και του χώρου καθώς και η συχνή χρήση αντισηπτικού. Στο σπίτι μου, που για καλή μου τύχη βρίσκεται στην εξοχή, συνεχίζω να κάνω ό,τι έκανα. Διαβάζω, γράφω, κάνω τις καθημερινές δουλειές του σπιτιού και βλέπω τηλεόραση, μόνο όσο χρειάζεται για να ενημερωθώ. Αυτόν τον καιρό τελειώνω ένα βιβλίο για παιδιά δέκα έως δώδεκα ετών και αμέσως μετά πρέπει να καταπιαστώ με τη συγγραφή ενός άλλου που μου έχουν ζητήσει από ένα πανεπιστήμιο του Πεκίνου.
Είναι δύσκολο το πέρασμα στην άλλη όχθη και η επόμενη μέρα, που εύχομαι να έρθει σύντομα, θα είναι μέρα καταμέτρησης των πληγών. Όμως τη στιγμή που καίγεσαι οι θρήνοι δεν ωφελούν. Αντίθετα αν κρατήσουμε την αισιοδοξία μας θα καταφέρουμε να βρούμε διεξόδους για να ξεπεράσουμε την κρίση χωρίς να καμφθεί το ηθικό μας.
Πώς αξιολογείτε το παρόν, στην Ελλάδα και παγκόσμια; Τι θα συμβουλεύατε τον κόσμο αυτή την δύσκολη περίοδο;
Βρισκόμαστε μπροστά σε μία παγκόσμια απειλή που έφερε μεγάλες ανατροπές στη ζωή του καθενός μας αλλά και σε όλη την κοινωνία, την οικονομία και το μέλλον όλων των χωρών. Η Ελλάδα εν μέσω πολλών δυσκολιών και κινδύνων που αντιμετωπίζει εδώ και χρόνια, καλείται τώρα να δώσει μία ακόμα μάχη με ένα άγνωστο και απρόβλεπτο εχθρό. Μία μάχη που δεν γνωρίζουμε πόσο θα διαρκέσει αλλά και πόσο μεγάλο θα είναι το κόστος σε πολλά επίπεδα. Είναι δύσκολο το πέρασμα στην άλλη όχθη και η επόμενη μέρα, που εύχομαι να έρθει σύντομα, θα είναι μέρα καταμέτρησης των πληγών. Όμως τη στιγμή που καίγεσαι οι θρήνοι δεν ωφελούν. Αντίθετα αν κρατήσουμε την αισιοδοξία μας θα καταφέρουμε να βρούμε διεξόδους για να ξεπεράσουμε την κρίση χωρίς να καμφθεί το ηθικό μας. Ας σκεφθούμε ότι την ώρα που εμείς καθόμαστε στο σαλόνι μας και παρακολουθούμε από τις οθόνες μας τις εξελίξεις, κάποιοι άνθρωποι δίνουν μάχη για να σώσουν τους συνανθρώπους μας. Γιατροί, νοσηλευτές, καθαριστές, οδηγοί ασθενοφόρων και μία στρατιά επίγειων αγγέλων βάζουν αμανάτι τη ζωή τους στη μάχη κατά του κορωναϊού. Αυτό ας μας δώσει δύναμη κι ας κάνουμε το ελάχιστο που οφείλουμε και υποχρεούμαστε να κάνουμε. ΝΑ ΜΕΙΝΟΥΜΕ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ. Υπάρχουν τόσες δραστηριότητες που μπορούμε να αναπτύξουμε στο χώρο μας. Από το να γυμναστούμε ή να διαβάσουμε μέχρι να ολοκληρώσουμε εργασίες που πάντα θέλαμε να κάνουμε και πάντα το αναβάλλαμε για ένα «αύριο» που δεν ερχόταν ποτέ. ΜΕΝΟΥΜΕ ΜΕΣΑ λοιπόν και ανακαλύπτουμε τη δύναμη και τη χαρά που υπάρχει μέσα στο σπιτικό μας, μέσα στην οικογένειά μας και μέσα στην ψυχή μας.
Άραγε από μία δυσάρεστη κατάσταση δύναται να προκύψει κάτι καλό; Νιώθετε πως υπάρχει κάποιο όφελος από αυτήν την κατάσταση που ζούμε τώρα;
Πιστεύω πως ναι. Ήδη μάθαμε να εκτιμούμε απλά καθημερινά πράγματα που τα θεωρούσαμε δεδομένα. Το ότι είμαστε όρθιοι, υγιείς, μέσα στο σπίτι μας, κοντά στους οικείους μας είναι μια ευλογία που τώρα την συνειδητοποιούμε και την απολαμβάνουμε ενώ πριν ίσως να μην την αξιολογούσαμε ή και να την υποτιμούσαμε. Αυτόν τον καιρό θυμηθήκαμε φίλους που όλο λέγαμε να τους κάνουμε ένα τηλεφώνημα κι όλο το αμελούσαμε. Προσωπικά δέχτηκα κλήσεις στο Skype από πρόσωπα που δεν πίστευα ότι με θυμούνται και επικοινώνησα με παλιούς συμφοιτητές αλλά και συμμαθητές από το δημοτικό σχολείο. Επανασύνδεση και συγκινήσεις μετά από μισό αιώνα!
Βλέπω ακόμα με μεγάλη συγκίνηση ομάδες εθελοντών να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στη μάχη. Ξαφνικά ξεχάσαμε όλα τα άλλα προβλήματα και τις γκρίνιες που λέκιαζαν τη ζωή μας και γίναμε μία γροθιά για να χτυπήσουμε τον κοινό εχθρό. Ειλικρινά θα ήθελα πολύ να είμαι ανάμεσά τους, αν η φυσική μου κατάσταση το επέτρεπε.
Μακάρι αυτή η σύμπνοια αλλά και όλες οι θετικές αλλαγές που ήρθαν στη ζωή μας να κρατήσουν και μετά την καταιγίδα. Πάντως είναι παραπάνω από βέβαιο ότι όταν θα βγει το ουράνιο τόξο τίποτα δεν θα είναι όπως παλιά.
2 Απριλίου Παγκόσμια ημέρα Παιδικού Βιβλίου: Πώς αισθάνεστε που φέτος λόγω των συνθηκών, ακυρώθηκαν οι εκδηλώσεις και οι συναντήσεις συγγραφέων στα σχολεία; Τί σας ρωτούν συνήθως οι μικροί αναγνώστες στα σχολεία που επισκέπτεστε;
Είναι πράγματι ένα κενό, μια μικρή απώλεια για τον κόσμο του βιβλίου. Ωστόσο λέω «μικρή» γιατί το βιβλίο μπορεί και πρέπει να γιορτάζει όλο το χρόνο. Είναι μία σταθερή αξία που πρέπει όλοι να την τιμούμε και να την μεταλαμπαδεύουμε στα παιδιά μας, όχι μόνο μέσα στα σχολεία αλλά και μέσα στην οικογένεια. Ασφαλώς και λυπάμαι που χάθηκε αυτή η παγκόσμια ημέρα, όπως λυπάμαι και για την ματαίωση του καθιερωμένου πανηγυρικού εορτασμού της 25ης Μαρτίου και για την Μεγάλη Εβδομάδα και την Ανάσταση που δεν θα γιορτάσουμε όπως κάθε χρόνο. Όμως μπορούμε να τιμήσουμε το βιβλίο ΜΕΝΟΝΤΑΣ ΣΠΙΤΙ, και ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΒΙΒΛΙΑ. Είναι αλήθεια ότι αυτή τη χρονιά μου έλειψαν οι συναντήσεις μου με τα παιδιά στα σχολεία, κυρίως της επαρχίας. Τα γελαστά προσωπάκια τους, ο ενθουσιασμός τους και οι αυθόρμητες ερωτήσεις τους ήταν για μένα βάλσαμο ψυχής και τονωτικό φάρμακο για τη συγγραφική μου δημιουργία. Μου κάνουν τα πιο απίθανα σχόλια και μου υποβάλλουν ερωτήσεις που άλλοτε με ξαφνιάζουν με την ωριμότητά τους και άλλοτε μου φτιάχνουν τη διάθεση και με κάνουν να γελώ. Μικροί επίδοξοι δημοσιογράφοι με ρωτούν για παράδειγμα: «Κυρία, τι μηνύματα θέλετε να περάσετε στα παιδιά με τα βιβλία σας;», ενώ κάποιοι άλλοι περισσότερο πραγματιστές με ρωτούν αν βγάζω αρκετά χρήματα από τη συγγραφή βιβλίων! Κάποια φορά ένας μικρούλης μου είπε «Κυρία, στη φωτογραφία του βιβλίου είστε πιο νέα και πιο όμορφη ενώ στην πραγματικότητα είστε λίγο γριά!». Αξιολάτρευτα παιδάκια, αξιολάτρευτα λογάκια!
Είστε στο χώρο του παιδικού βιβλίου αρκετά χρόνια. Τι θα συμβουλεύατε έναν νέο άνθρωπο που ονειρεύεται να γίνει συγγραφέας;
Θα ήθελα να πω σε κάθε επίδοξο συγγραφέα ότι πρέπει πρωτίστως να δουλέψει πολύ πάνω στην υπέροχη γλώσσα μας. Έτσι θα έχει στη φαρέτρα του ένα πλούσιο υλικό για να εκφράζεται με ευφράδεια και σαφήνεια. Να μη φλυαρεί. Να έχει γραμμή πλεύσης το γραπτό του και όχι να γράφει για να γεμίζει σελίδες. Να αποφεύγει τις γλυκερές εκφράσεις που υποβαθμίζουν τη νοημοσύνη των παιδιών και να μην καταφεύγει σε εύκολες λέξεις (καλό, κακό, μικρό, γλυκό κλπ.) ή σε πλήθος υποκοριστικών που προδίδουν αδυναμία.
Αν αποφασίσει να γράψει σε έμμετρο λόγο, θα πρέπει πρώτα να μελετήσει βαθιά τους κανόνες του μέτρου και της μετρικής.
Γενικά η συγγραφή απαιτεί ΑΓΑΠΗ. Και αγάπη σημαίνει ΑΦΟΣΙΩΣΗ, που εκφράζεται με ΠΟΛΛΗ ΔΟΥΛΕΙΑ και άλλο τόσο ήθος.
Τα τελευταία δύο χρόνια επισκεφτήκατε την Κίνα ως υπότροφη συγγραφέας. Θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας τις εντυπώσεις σας;
Είχα τη μεγάλη τύχη να πάω στην Κίνα και μάλιστα δύο φορές ως υπότροφη συγγραφέας. Το 2018 κέρδισα μία δίμηνη υποτροφία για τη Σαγκάη στο πλαίσιο του International Shanghai Writer’s Program. Ήμασταν μία δωδεκαμελής ομάδα συγγραφέων από διάφορες χώρες της Ασίας και της Ευρώπης. Από την Ελλάδα ήμασταν τρεις συγγραφείς. Συγκεκριμένα ο κ. Δημήτρης Σωτάκης, η κ. Έρση Σωτηροπούλου και εγώ. Το πρόγραμμα περιλάμβανε συναντήσεις μας με φοιτητές διαφόρων Πανεπιστημίων, με τους οποίους κάναμε ελεύθερες συζητήσεις πάνω στην εργογραφία μας, αλλά και στις μεθόδους της συγγραφικής μας δημιουργίας.
Το 2019 έλαβα μέρος στο 5th International Writing Program of Lu Xun Academy of Literature. Είχα την τιμή να είμαι η μόνη Ελληνίδα της εννεαμελούς ομάδας των υποτρόφων συγγραφέων. Η παραμονή μας ήταν για έναν μήνα και περιλάμβανε επίσης συναντήσεις μας με φοιτητές της Ακαδημίας, αλλά και άλλων Πανεπιστημίων, καθώς επίσης και ενεργή συμμετοχή μας στο Διεθνές Συνέδριο Ποίησης. Εκεί τα πράγματα ήταν κάπως πιο δύσκολα, δεδομένου ότι οι συζητήσεις μας δεν ήταν ελεύθερες αλλά έπρεπε κάθε εβδομάδα να ετοιμάζουμε ένα δοκίμιο 1500 λέξεων με συγκεκριμένο θέμα, το οποίο μας το έδιναν τη Δευτέρα και την Παρασκευή έπρεπε να το έχουμε στείλει στη Γραμματεία της Ακαδημίας προς μετάφραση στα Κινέζικα. Αυτό πρακτικά σημαίνει πολλή δουλειά και ελάχιστος ύπνος! Όσο για τις συναντήσεις με τους φοιτητές, έχω να πω ότι γίνονταν μία φορά την εβδομάδα, αλλά διαρκούσαν 4-5 ώρες χωρίς διάλειμμα!
Ωστόσο το μαγευτικό περιβάλλον με ενέπνευσε τόσο, που μέσα σε όλη αυτή την πίεση και το τρέξιμο κατάφερα να γράψω και ένα παραμύθι, το οποίο παρουσίασα στο κανάλι του Πεκίνου. Την επόμενη ημέρα έλαβα στον υπολογιστή μου μία πρόσκληση από ένα Πανεπιστήμιο και έναν κινεζικό εκδοτικό οίκο που μου ζήτησαν συνεργασία.
Θα ήταν αγνωμοσύνη να μην αναφέρω ότι η φιλοξενία, οι ξεναγήσεις και οι πολιτιστικές επισκέψεις σε ιστορικές πόλεις ήταν απλόχερες και απερίγραπτου πολιτιστικού επιπέδου. Έχω ταξιδέψει σε όλες τις ηπείρους και έχω φιλοξενηθεί σε Διεθνή Κέντρα Λογοτεχνών από τη Σουηδία μέχρι την Αργεντινή. Όμως αυτή η παραμυθένια πολυτέλεια, η λεπτομερής οργάνωση και η ασύλληπτη ευγένεια των ανθρώπων που μας περιστοίχιζαν ήταν κάτι πρωτόγνωρο για όλους τους υπότροφους.
Πριν φύγω από το Πεκίνο είχα λάβει ήδη μία πρόσκληση για παραμονή ενός μηνός στο Κέντρο Λογοτεχνών-Καλλιτεχνών της Σεούλ στη Νότια Κορέα. Όταν επέστρεψα στην Ελλάδα, στις 23 Νοεμβρίου 2020, πήρα μία επιστολή όπου μου ενέκριναν μία 2μηνη υποτροφία στο Πανεπιστήμιο του Hong Kong για το 2021. Όμως ο Κοροναϊός έγινε φραγμός στα σχέδια αυτά. Ίσως είχε έρθει η ώρα να κατεβάσω τους τόνους μου…
Πρόσφατα κερδίσατε μία σημαντική διάκριση στον 8 ο Διεθνή Διαγωνισμό Διηγήματος που διοργάνωσε ο Όμιλος UNESCO. Θεωρείτε μία διάκριση είναι κινητήριος δύναμη για για έναν δημιουργό;
Κάθε επιβράβευση αποτελεί κινητήρια δύναμη για τον δημιουργό. Κυρίως για αυτόν που κάνει το ξεκίνημά του σε έναν χώρο. Του δίνει φτερά, ενισχύοντας την αυτοπεποίθησή του και τονώνοντάς τον στο να συνεχίσει την προσπάθεια βελτίωσης η οποία, αξίζει να σημειωθεί, είναι ατέρμων. Ξεκίνησα τη συγγραφική μου δραστηριότητα με έναν έπαινο που πήρα από τη Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά το 1984 και έναν ακόμα από τον Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου την επόμενη χρονιά. Στα επόμενα χρόνια δεν υπέβαλα κανένα κείμενο προς αξιολόγηση θεωρώντας ότι έπρεπε να δώσω χώρο στους νεοεμφανιζόμενους. Ωστόσο στα χρόνια που κύλισαν πήρα κάποιες ακόμα διακρίσεις για βιβλία μου που είχαν ήδη εκδοθεί και είχαν υποβληθεί από τους εκδότες. Παρόλο που είχα βρει πια το δρόμο μου στον εκδοτικό χώρο, αισθάνθηκα την ίδια χαρά και συγκίνηση με τις διακρίσεις αυτές. Κατέληξα λοιπόν στο συμπέρασμα ότι κάθε διάκριση είτε απευθύνεται σε πρωτοεμφανιζόμενο, είτε σε έμπειρο δημιουργό είναι πάντα κινητήρια δύναμη. Έτσι κι εγώ, από τον περασμένο Νοέμβριο που η UNESCO με τίμησε για το διήγημά μου ΜΙΑ ΘΑΛΑΣΣΑ ΚΑΙ ΕΝΑ ΟΝΕΙΡΟ μέχρι τώρα, γράφω συνεχώς με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή να είναι υπό έκδοση 4 βιβλία μου σε μεγάλους Εκδοτικούς οίκους, να βρίσκομαι στα τελευταία κεφάλαια του νέου βιβλίου μου και να κυοφορώ το επόμενο βιβλίο που πρέπει να στείλω στο Πανεπιστήμιο του Πεκίνου.
Ποιο θα είναι το πρώτο πράγμα που ονειρεύεστε να κάνετε μόλις αρθούν τα μέτρα;
Εννοείται ότι θα τρέξω να αγκαλιάσω τα εγγόνια μου. Θα χαρώ τα παιδιά μου και τις καλές μου νύφες και θα απολαύσω ένα καφεδάκι με τις αγαπημένες μου φίλες.
Κάθε βιβλίο που γράφετε, είναι ένα νέο ταξίδι σωστά; Θα θέλατε να μας πείτε δυο λόγια για τα επόμενα επαγγελματικά σας σχέδια;
Μα νομίζω ότι σας τα είπα ήδη! Θα συνεχίσω να γράφω και να ταξιδεύω μέσω των βιβλίων. Όσο για τα άλλα μου ταξίδια που ήταν στα σκαριά, τι να πω; Μπορεί και να γίνουν, αν θέλει ο Θεός…
Σας ευχαριστούμε από καρδιάς !
Τιμήστε μας με ένα like στη σελίδα μας στο facebook parents24.gr – 24 ώρες γονείς,
στο Instagram: https://www.instagram.com/parents24.gr/
και στην προσωπική μου Peggy Fourka
