Γιώργος Μπουμπούσης
Τελικά, Άγιε Βασίλη, να πούμε στα παιδιά ότι υπάρχεις;;;
Γράφει ο Γιώργος Μπουμπούσης
Πολλά έχουν γραφτεί για το αν και μέχρι πότε πρέπει να μιλάμε στα παιδιά για την ύπαρξη του Άγιου Βασίλη.
Σίγουρα όλοι έχουμε ακούσει την άποψη όσων ισχυρίζονται ότι ο χοντρούλης παππούς με τα κόκκινα ρούχα και το έλκηθρο, είναι ένα ξενόφερτο έθιμο, βασισμένο στην πρωτότυπη ιδέα μιας εταιρείας αναψυκτικών. Και συνεχίζουν λέγοντας ότι εμείς έχουμε τον δικό μας Άγιο Βασίλη, εκείνον από την Καισάρεια, τον αληθινό Άγιο Βασίλη , προστάτη των φτωχών και ανυπεράσπιστων ανθρώπων.
Στην άλλη άκρη βρίσκονται οι υπερασπιστές του καλοκάγαθου γέροντα. Θεωρούν ότι όλη η μαγεία των Χριστουγέννων χάνεται αν γκρεμίσεις την πίστη σε μια ύπαρξη που, σ’ ένα και μόνο βράδυ, γυρίζει όλον τον κόσμο με το έλκηθρο, μπαίνει μέσα στα σπίτια και αφήνει δώρα στα καλά παιδιά. Επιμένουν πως κάθε παιδί έχει δικαίωμα στο όνειρο και ο Άγιος Βασίλης το εκπροσωπεί με τον καλύτερο τρόπο.
Τελικά ποια είναι η σωστή θέση; Να αποκαλύψουμε την «απάτη» ή να την αφήσουμε να πλανάται στον αέρα των Χριστουγέννων, όπως οι μυρωδιές από τους κουραμπιέδες, τις δίπλες και τα μελομακάρονα;
Προσωπικά θεωρώ ότι κανένα παιδί δεν χάνει τίποτα από την πίστη στον Άγιο Βασίλη, όπως κανένα παιδί δεν έχασε τίποτα από την πίστη στους καλικάντζαρους, και αυτά φανταστικά όντα, αυτή τη φορά όμως, της αστείρευτης ελληνικής λαογραφίας. Ούτε επίσης συμμερίζομαι την άποψη ότι η πίστη στον Άγιο Βασίλη – και συνεπακόλουθα σε κάθε φανταστικό ον (νεράιδες, ξωτικά, δράκους κτλ ) – δημιουργεί «ονειροπαρμένους» ενήλικες .
Το παραμύθι, βγαλμένο από τη λέξη παραμυθία, δηλαδή παρηγοριά, είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη της παιδικής προσωπικότητας. Και τον Άγιο Βασίλη ως ένα παραμύθι τρυφερό, παρήγορο, ευχάριστο, ελπιδοφόρο πρέπει να το αντιμετωπίσουμε. Το παιδί μέσα από τον Άγιο Βασίλη δημιουργεί: του γράφει γράμματα, κάνει ζωγραφιές, του ζυμώνει κουλουράκια, ονειρεύεται, πιστεύει, ελπίζει.
Ναι λοιπόν στην χρήση του Άγιου Βασίλη, όχι όμως στην κατάχρηση του Άγιου Βασίλη.
Τι εννοώ με αυτό; Ότι οι γιορτές δεν είναι μόνο ο Άγιος Βασίλης. Όσοι ενήλικες, χωρίς να το καταλαβαίνουν, εξαντλούν το νόημα των εορτών στο έλκηθρο και τους τάρανδους με τα κουδουνάκια κάνουν ένα λάθος: αφαιρούν από μια λαμπρή περίοδο την πολυδιάστατη ερμηνεία της και τους ποικίλους τρόπους να τη βιώσεις.
Ο Άγιος Βασίλης δεν μπορεί να νοηματοδοτεί μονοπωλιακά τα Χριστούγεννα.
Ναι λοιπόν στον Άγιο Βασίλη χωρίς όμως να παραγνωρίζουμε ότι τις ημέρες αυτές γιορτάζουμε ένα μεγάλο θρησκευτικό γεγονός, που άλλαξε την πορεία και την μορφή του κόσμου: τη Γέννηση του Σωτήρα Χριστού.
Ναι στον Άγιο Βασίλη αλλά χωρίς να παραλείπουμε να τονίζουμε και άλλα στοιχεία της παράδοσής μας, που δίνουν ιδιαίτερο χρώμα στις γιορτές: καλικάντζαροι, κάλαντα, γλυκίσματα, χριστόψωμα, είναι μερικά από αυτά. Ναι στον Άγιο Βασίλη , ναι όμως και στον δικό μας Άγιο Βασίλειο, εκείνον τον Άγιο από την Καισάρεια που γιορτάζουμε κάθε πρώτη του χρόνου.
Ο δυτικοφερμένος Άγιος Βασίλης δεν απειλεί σε τίποτα την αυθεντικότητα και το πραγματικό νόημα των εορτών , εφόσον εμείς δεν του έχουμε δώσει αποκλειστικό και πρωταγωνιστικό ρόλο σε αυτές.
Μπορεί όμως μέσα στις γιορτές, από τη δική του θέση, να είναι μια καλή ευκαιρία για να ενισχύσουμε τη δημιουργικότητα και τη φαντασία των μικρών μας, να πούμε ιστορίες, να διαβάσουμε βιβλία, να επικοινωνήσουμε μέσα από ονειρικούς δρόμους με τα παιδιά μας.
Και στο ερώτημα: «Πότε λέμε στα παιδιά ότι δεν υπάρχει Άγιος Βασίλης;» θα πρότεινα να μην ανησυχείτε, αφού το ίδιο το παιδί θα φτάσει η στιγμή που γνωστικά θα «αποκηρύξει» την εικόνα του συμπαθή παππούλη. Η πορεία προς την ωρίμανση συνεπάγεται αλλαγές σε όλα τα σχήματα: γνωστικά, συναισθηματικά, κοινωνικά. Η εικόνα του Άγιου Βασίλη θα «γκρεμιστεί» μόλις πάψει να επιτελεί για το νεαρό άτομο τις ψυχοσυναισθηματικές ανάγκες που επιτελούσε όταν εκείνο ήταν παιδί. Η χρονική αυτή στιγμή μπορεί να είναι για κάποιο άτομο στην ηλικία των 9 ετών ενώ για κάποιο άλλο στην ηλικία των 10 ή των 11.
Αν από την άλλη τα παιδιά σάς ρωτάνε: « Στο σχολείο μου είπανε ότι ο Άγιος Βασίλης δεν υπάρχει, πως είναι ένα ψέμα!» θα συνιστούσα να πιάσετε τον γιο ή την κόρη σας τρυφερά από τα χέρια, να τον/την κοιτάξετε στα μάτια και να πείτε:
«Όποιος έχει χάσει την πίστη του στον Άγιο Βασίλη δεν μπορεί να τον νιώσει ή να τον δει. Αν λοιπόν εσύ θέλεις να τον δεις, αν θέλεις να τον αισθανθείς, πρέπει να συνεχίσεις να τον πιστεύεις!»
Αφήστε στο παιδί σας την πρωτοβουλία να αποφασίσει για τα θέλω του.
Κρατήστε όμως για όλους σας το δικαίωμα στο όνειρο, στη φαντασία, στο παραμύθι…
* Ο Γιώργος Μπουμπούσης είναι Παιδοψυχολόγος – Εκπαιδευτικός – Συγγραφέας
Τιμήστε μας με ένα like στην σελίδα μας στο facebook parents24.gr – 24 ώρες γονείς
